5. Sinif Türkçe Dersi Kazan Ölür Mü? Etkinliği

5. Sınıf Türkçe Dersi Kazan Ölür Mü? Etkinliği Çalışma sayfası kağıdı yaprağı öğrenci çalışma fotokopisi değerlendirme indir bul ara çöz ders konu tekrarı 

KAZAN ÖLÜR MÜ?

    Nasrettin Hoca‘nın çıkarcı bir komşusu varmış. Bir gün Hoca bu komşusundan ödünç bir kazan almış. Hoca‘nın karısı kazanı kullandıktan sonra dolaba koyarken yer kazanmak için, annelerimizin yaptığı gibi, kazanın içine kendi tencerelerinden birini koymuş ve kazanın kapağını kapatmış. Bir kaç gün sonra adam kazanını istemek için Hoca’nın kapısını çalmış. Hoca içinde tencere olduğunu bilmeden kazanı komşusuna vermiş. Komşusu “kazanıma bir şey yapmış olmasınlar” diye düşünerek kontrol etmek amacıyla kazanın kapağını açıp içine bakınca içindeki tencereyi görmüş ve Hoca’ya:

-Bu tencere ne? diye sormuş.

 Şaka yapmayı seven Hoca, komşusuna şaka olsun diye;

-Senin kazan doğurdu komşu, demiş.

 Komşusu çıkarına uygun gördüğü için bu duruma inanmış görünüp kazan ile tencereyi alarak evine dönmüş. Hoca hem şaşırmış hem de üzülmüş. “ Bu çıkarcı adama bir ders vermek gerekir.” diye düşünmüş. Bir kaç gün sonra, Hoca komşusundan tekrar o kazanı istemiş. Adam sevinçle Hoca ’ ya kazanı getirmiş. Fakat günler geçmesine rağmen kazanın hâlâ gelmediğini görünce kazanı almak için Hoca’nın kapısına dayanmış:

    -Hoca bizim kazan nerede? Neden kazanımı getirmiyorsun? demiş. Hoca,

     -Sorma komşu, ne kadar üzgünüm bir bilsen. Senin kazan öldü. Başın sağolsun, demiş.

 Bu sözü duyan komşu sinirli bir şekilde Hoca’ ya çıkışmış:

   -Hoca sen delirdin mi? Hiç kazan ölür mü? demiş.

  Hoca, komşusu için hazırladığı dersi şu sözleriyle vermiş:

    -  Ah komşum, kazanın doğurduğuna inanıyorsun da öldüğüne neden inanmıyorsun?

* İlk üç soruyu yukarıdaki parçaya göre cevaplayınız.

1. Öyküdeki kazanın içine tencereyi kim, neden koymuştur?

a- ) Hoca tencereyi kazanın içine komşusunu şaşırtmak için koymuştur.       

b- ) Hoca‘nın karısı tencereyi kazanın içine komşusuna vermek için koymuştur.       

c- ) Hoca tencereyi kazanın içine komşusunu sevindirmek için koymuştur.

d- ) Hoca‘nın karısı tencereyi kazanın içine yer kazanmak için koymuştur.   

2. Hoca‘nın komşusu kazanın doğurduğuna neden inanmış?

a- ) Çünkü o zamanlar kazanlar doğururmuş.

b- ) Çünkü öykülerde gerçek dışı olaylar olurmuş.

c- ) Çünkü inanmak çıkarına uygun gelmiş.

d- ) Çünkü Hoca öyle söylemiş.

3. “Komşusu kazanı almak için Hoca’nın kapısına dayanmış.” tümcesine altı çizili sözcüklerin yerine aşağıdakilerden hangisini koyarsak tümcenin anlamı bozulur?        

a- ) sinirle kapısına gelmiş

b- ) hızla kapısına gelmiş                 

c- ) aceleyle kapısına yaslanmış

d- ) öfkeyle kapısına gelmiş

4. Yüklemi sonda olan tümceye kurallı tümce denir. Buna göre aşağıdaki tümcelerden hangisi kurallı bir tümcedir?

a- ) Aldım başımı dolaştım kırları.

b- ) Öğrenciler sınıflara girmiş.

c- ) Kim çaldı zili?

d- ) Unutma senin için yaptıklarımı.

5. Yüklemi sonda olmayan tümceye devrik tümce denir. Buna göre hangisi devrik tümcedir?

a- ) Sınıfa gidiyorum.

b- ) Sınav o kadar zor değildi.                     

c- ) Akşam televizyonda maç var.

d- ) Geldi ilkbahar mevsimi.

6. Aşağıdaki seçeneklerden hangisinde eş anlamlı sözcükler yoktur?

a- ) köle – esir               b- ) tabiat – doğa                 

c- ) mesut – sevinç        d- ) yanıt - cevap

7. Aşağıdaki sözcüklerden hangisi yapım eki almamıştır?

a- ) kitaplık                             b- ) evden

c- ) bilgi                              d- ) çıkarcı

8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük sert sözcüğünün zıt anlamlısıdır?

a- )  Bu kadar katı olma.

b- ) Babam sıkı bir pazarlık yaptı.

c- ) Yumuşak huylu insanları çok severim.

d- ) Onun sesi çok gür çıkıyor.

9. “Kesmek” sözcüğü hangi cümlede diğerlerinden farklı anlamda kullanılmıştır?

a- ) Pastadan bir dilim kesti.

b- ) Kırık cam parçaları elini kesti.

c- ) Yaşlı ağacı koca bir baltayla kesti.

d- ) Herkesle selamlaşmayı kesti.

10. “İkinci gün” sözünü rakamla yazmak istersek, aşağıdakilerden hangisi doğru olur?

a- ) 2 gün         b- ) 2.gün     c- ) 2, gün   d- ) 2-gün

11. “Ödevlerini yaptın mı” cümlesinin sonuna hangi noktalama işareti konulmalıdır?

a- ) ( ! )     b- ) ( ? )       c- ) ( . )           d- ) ( ... )

12. Aşağıdaki eklerden hangisi, isimleri çoğul yapmada kullanılır?

a- ) (-lik)         b- ) (-ler)        c- ) (-li)         d- ) (-sız)

13. “Babam… dün gece Ankara’…. alıp Bursa’…. götürmüşler.” Cümlesindeki boş bırakılan yerlere aşağıdaki şıklardan hangisindeki ekler sırasıyla getirilirse anlam bozulmaz?

a- ) –dan, -yı, -dan                b- ) –ı, -dan, -ya

c- ) –lar, -yı, -dan                   d- ) –ın, -dan, -dan

14. İşi, hareketi(eylemi) belirten kelimeyi bularak altını çizin.

Kurtuluş Savaşı’nda zor günler yaşadık.

Atatürk 1905’te Harp Akademisini bitirdi.

Öğrenciler testleri büyük bir zevkle çözüyordu.

Elçin yeni arabasıyla her yeri gezdi.

Sabahları evimizin önünden simitçi geçer.

15. Aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

a- ) Sınırlarà lar çoğul ekidir.

b- ) benim mià mi soru ekidir.

c- ) çekingen à gen ismin gen halidir.

d- ) geldi à di geçmiş zaman ekidir.

16. Aşağıdaki sözcüklerden hangisi zaman eki almamıştır?

a- ) gidecek               b- ) gelmedi

c- ) uçtu                     d- ) oyuncak

17. Aşağıdaki kelime dizilerini inceleyiniz. Anlamca en kapsamlı olanını örnekteki gibi altını çiziniz.

Örnek: gazyağı, benzin, petrol, mazot (………petrol……..)

P soğan, marul, maydanoz, bitki, sebze (.....................................)

P mart, nisan, temmuz, ay,  haziran        (.....................................)

P peynir, yoğurt, süt, tereyağı,                (.....................................)

P venüs, dünya, ay, evren, güneş           (.....................................)

P akarsu, dere, çay, ırmak, nehir             (.....................................)

18. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “mi, mı, mü, mu”nun yazımında yanlışlık yapılmıştır?

a- ) Balıkları oltayla mı tutuyorsun?

b- ) Sen hiç ateş böceği gördün mü?

c- ) Ben hiç mi hiç ateş böceği görmedim.

d- ) Yazın siz de yaylaya çıkıyormu sunuz?

Hastalık(  ) devamlı bir rahatsızlık demektir( )Bir tarafımızdaki bir ağrı, ruhumuzda birçok şeye isteksizlik oluşturur. Hafif bir baş ağrımız bile olsa bütün rahatınız kaçar. Ne yemek yemek istersiniz ne de gezmek(  )oynamak. Osmanlı padişahlarından kanuni Sultan Süleyman( ) ( ) Olmaya devlet cihanda bir nefes sıhhat gibi (  )” demiş.

19. Ayraç ile belirtilen yerlere hangi noktalama işaretleri getirilmelidir?

a- ) (,)  (;) (,) (;) (“) (.)     b- ) (,) (.) (,) (:) (“)(.)

c- ) (; ) (;) (,) (:) (“) (,)      d- ) (,) (;) (;) (:) (“) (!)

20.

Yaş otuz beş, yolun yarısı                                   C. S. Tarancı Yaş ağaca balta vurulmaz.

indir

Altı çizili sözcükler arasındaki anlam ilişkisi bakımından nasıl sözcüklerdir?

a- ) çok anlamlı    b- ) karşıt anlamlı

c- ) eş anlamlı      d- ) sesteş ( eş sesli )